Posteki mantarı (Söbelen Mantarı)
Posteki mantarı(Coprinus comatus)nın halk arasında bilinen adı Söbelen Mantarı'dır. Mantarın adı, özellikle genç mantarların, söbe yani oval olmasından, yani yumurtaya benzemesinden gelmektedir. Bu mantara Pösteki Mantarı da denilmektedir. Bu ad ise mantarın dış görünüşü ile koyun postunu andırmasına bağlı olarak verilmiştir..mürekkep mantarı olarakta bilinir..
posteki (söbelen) mantarının özellikleri
1. Gelişmiş mantarların şapkası çan biçimindedir ve üzerinde beyaz, dantel gibi geniş pullar bulunur. Dantel, en tepede sarı-kahverengi bir renk alır.
2. Şapkanın tepesi düz ve sarı-kahverengidir.
3. Genç mantarlar silindirik, giderek uzun yumurta biçimindedir.
4. Şapkanın içerisinde çok sık, sağlam, düşey lameller bulunur.
Lameller önce beyazdır, giderek şapkanın uçlarından başlayarak kırmızı ve sonunda siyah olurlar. Bu siyahlık olgunlaşan sporların siyah renginden gelmektedir.
Bir kimyasal reaksiyon sonucu lameller parçalanarak siyah bir sıvı oluştururlar. Mantar "mürekkepleşir".bu nedenle mürekkep mantarı olarakta bilinir..
5. Ayak (sap) beyaz ve içi oyuk, borumsudur. Şapkadan çok kolay ayrılır. Şapkanın oluşum başlangıcında ayağın çevresinde ince, gevrek bir halka bulunur, ancak çok kolay ayrılır ve düşer.
6. Mantarın eti beyaz ve şapkada çok incedir. Şapkanın büyük bölümünü lameller oluşturur.
söbelen Mantarının kendine özgü bir kokusu ve tadı yoktur.
posteki(söbelen,mürekkep) mantarı nerde ne zaman yetişir
Çürükçüldür, yeni yapılmış ve iyi gübrelenmiş çimenliklerde yetişir.
Söbelen, insanların ayak izlerini izleyen mantarlardan biridir. Toprak yol kenarlarında hatta asfalt yollar boyunca bile yetişirler. Çok çabuk gelişirler, öyle ki iyi bir yağmurun ardından bir gecede ortaya çıkabilirler. Gruplar halinde bulunurlar ve bazan geniş bir alanı kaplarlar.
Pösteki mantarı genç aşamasında, yumru konumunda iken toplanmalıdır. O zaman bütün lameller beyazdır. Lameller şapka uçlarından kırmızılaşmaya başladığında yine toplanabilir, ancak o zaman bu kırmızılaşan kısımlar kesilip atılırlar. Ancak eve gelir gelmez hemen pişirilmelidir, aksi durumda oda sıcaklığında lameller hemen yine kımızılaşırlar.
Mantar gövdesini döndürüp koparmak oldukça zordur, o nedenle ayak,toprak hizasından kesilip alınır.
Söbelen, larva istilasına hemen hemen hiç uğramayan bir mantardır. O nedenle temizlenme diye bir sorunu olmaz.
Söbelen mantarının aynı soydan (Coprinus) bir başka mantar ile karıştırılma tehlikesi bulunmaktadır.
Bu mantarın latince adı: Coprinus atramentarius olup bünyesinde bulunan Coprin nedeniyle alkolle beraber alındığında zehirlenmeye neden olmaktadır. Bu duruma tıp dilinde Coprimus Sendromu adı verilmektedir. bu mantara Gri Söbelen adını veriyoruz.
Gri söbelen mantarında:
1-Şapkanın üstü beyaz yada sarı-kahverengi değil gri tondadır.
2-Aynı şekilde, şapkanın tepesinde sarı-kahverengi değil gri, ufak pul bulunur.
3-Şapka üzerinde boylamasına uzun, değişken derinlikte yivler bulunur.
4-Şapkanın kenar uçları genellikle yarıktır.
posteki (söbelen) mantarının özellikleri
1. Gelişmiş mantarların şapkası çan biçimindedir ve üzerinde beyaz, dantel gibi geniş pullar bulunur. Dantel, en tepede sarı-kahverengi bir renk alır.
2. Şapkanın tepesi düz ve sarı-kahverengidir.
3. Genç mantarlar silindirik, giderek uzun yumurta biçimindedir.
4. Şapkanın içerisinde çok sık, sağlam, düşey lameller bulunur.
Lameller önce beyazdır, giderek şapkanın uçlarından başlayarak kırmızı ve sonunda siyah olurlar. Bu siyahlık olgunlaşan sporların siyah renginden gelmektedir.
Bir kimyasal reaksiyon sonucu lameller parçalanarak siyah bir sıvı oluştururlar. Mantar "mürekkepleşir".bu nedenle mürekkep mantarı olarakta bilinir..
5. Ayak (sap) beyaz ve içi oyuk, borumsudur. Şapkadan çok kolay ayrılır. Şapkanın oluşum başlangıcında ayağın çevresinde ince, gevrek bir halka bulunur, ancak çok kolay ayrılır ve düşer.
6. Mantarın eti beyaz ve şapkada çok incedir. Şapkanın büyük bölümünü lameller oluşturur.
söbelen Mantarının kendine özgü bir kokusu ve tadı yoktur.
posteki(söbelen,mürekkep) mantarı nerde ne zaman yetişir
Çürükçüldür, yeni yapılmış ve iyi gübrelenmiş çimenliklerde yetişir.
Söbelen, insanların ayak izlerini izleyen mantarlardan biridir. Toprak yol kenarlarında hatta asfalt yollar boyunca bile yetişirler. Çok çabuk gelişirler, öyle ki iyi bir yağmurun ardından bir gecede ortaya çıkabilirler. Gruplar halinde bulunurlar ve bazan geniş bir alanı kaplarlar.
Pösteki mantarı genç aşamasında, yumru konumunda iken toplanmalıdır. O zaman bütün lameller beyazdır. Lameller şapka uçlarından kırmızılaşmaya başladığında yine toplanabilir, ancak o zaman bu kırmızılaşan kısımlar kesilip atılırlar. Ancak eve gelir gelmez hemen pişirilmelidir, aksi durumda oda sıcaklığında lameller hemen yine kımızılaşırlar.
Mantar gövdesini döndürüp koparmak oldukça zordur, o nedenle ayak,toprak hizasından kesilip alınır.
Söbelen, larva istilasına hemen hemen hiç uğramayan bir mantardır. O nedenle temizlenme diye bir sorunu olmaz.
Söbelen mantarının aynı soydan (Coprinus) bir başka mantar ile karıştırılma tehlikesi bulunmaktadır.
Bu mantarın latince adı: Coprinus atramentarius olup bünyesinde bulunan Coprin nedeniyle alkolle beraber alındığında zehirlenmeye neden olmaktadır. Bu duruma tıp dilinde Coprimus Sendromu adı verilmektedir. bu mantara Gri Söbelen adını veriyoruz.
Gri söbelen mantarında:
1-Şapkanın üstü beyaz yada sarı-kahverengi değil gri tondadır.
2-Aynı şekilde, şapkanın tepesinde sarı-kahverengi değil gri, ufak pul bulunur.
3-Şapka üzerinde boylamasına uzun, değişken derinlikte yivler bulunur.
4-Şapkanın kenar uçları genellikle yarıktır.
Yenilebilen Mantarlar
- (Trüf) Domalan mantarı
- Bal mantarı
- Biftek mantarı
- Borazan mantarı
- Çam kabara mantarı
- Çayır mantarı
- Çintar mantarı
- Çörek mantarı
- Dede sakalı mantarı
- Değişken renkli mantar
- Doru renkli şişkin mantar
- İmparator (sezar)mantarı
- İstiridye mantarı (kavak mantarı)
- Kanlıca mantarı
- Kar çanı mantarı
- Karakız mantarı
- Kayın mantarı
- Kaypak mantar
- Kıvırcık mantarı
- Kuzu göbeği mantarı (höbelen mantarı)
- Kuzu mantarı (ayı mantarı)
- Kükürt mantarı
- Melez mantarı
- Öküz mantarı
- Posteki mantarı (Söbelen Mantarı)
- Pullu mantar
- Sığır dili mantarı
- Sütsüz mantar
- Şemsiye mantarı
- Tirmit mantarı