Tirmit mantarı (Lactarius volemus)olarak yaygınca bilinsede pekçok yörede Geyik mantarı olarak da adlandırılmaktadır.
Tirmit mantarı sütlü kırılgan mantarlardandır. Genelinde bütünüyle iri ve tok bir yapıya sahiptir.Büyüklüğü 5-15 cm kadar büyüklükte, kuru ve et gibidir.Gençken yarım küre şeklinde tümsek olup olgunlaşınca açılır ve derin olmayan huni şekline dönüşür, üst tarafı düzensiz, dalgalı gibi bir hal alır. Kenarı başlangıçta içeri kıvrıktır, daha sonra düzensiz olarak dalgalı olur.
Gençken sarımtırak kahverengi olgunlaşınca kırmızımsı kahverengi' dir. iki formu vardır: Kırmızı kahverengi tipi ve ateş sarısı tipi 'dir.İçi beyaz sapı kalın etli dir yaralandığında bol miktarda süt akıtır çiğ olarak yenilebilen lezzetli bir mantardır.
Salamura balık veya haşlanmış kabuklu deniz hayvanı kokusunu hatırlatır.
Yumuşak bir tadı vardır, zamanla ağızda burukluk bırakır.
Yetiştiği yerler ve özellikleri:
Sembiyoz (ortak yaşar) bir mantar olup geniş yapraklı ağaç ormanlarında, Yaz sonu ve sonbahar başlarında yetişir.
Özellikle kayın, meşe ve fındık ağaçlarıyla birlikte yaşar. Köknar ağacı ile de ortak yaşamı olabilir.
Ekseriya küçük gruplar halinde görülür. Çabuk bozunup parçalanmayan bir yapıları vardır, varlıklarını, diğer mantarlara göre, çok daha uzun süre korurlar,
Tirmit mantarlarının temizlenmesi oldukça kolaydır. Mantar gövdesi döndürerek koparıldıktan sonra sadece topraklı ayak ucunu kesip atmak yeterlidir. Şapkanın üzeri yapışkan olmadığından ayrıca temizlemeğe gerek olmaz.
Sadece fırçalamak yeterlidir. Larvaların (kurtçuk) istilasına uğraması çok nadirdir. mantarın tüm bölümleri aynı lezzette olup yenilebilir.
DİKKAT: Mantarın sütü ciltte ve elbiselerde çıkartılması oldukça zor olan lekeler yapar.
Tirmit mantarı gibi sıvı çıkaran, kırılgan başka pek çok mantar daha bulunmaktadır.
Biz burada sütlü deyimini kullandıysak da bu cins mantarların sıvı salgıları her zaman süt gibi değildir. Genel olarak sarımtırak su şeklinde yada saf su gibi yada başka bir renkte olabilirler. Örneğin aynı cinsten bir mantar olan kanlıca mantarının sıvısı turuncudur.
Ayrıca benzer mantarların kendilerine özgü kokuları ve şekil olarak da farklı yapıları bulunmaktadır.
Ancak Tirmit mantarını cesameti ve etinin pekliği ile bunlardan kolayca ayırmak olanaklıdır.
En iyisi Geyik mantarını, ilk önce, her zaman olması gerektiği gibi, iyice tanıyıncaya kadar, yerinde ve deneyimli bir arkadaş yada rehber yardımıyla toplayarak iyice öğrenmektir.
Yeni yorum gönder