Balıkesir mutfağı

Balıkesir İli coğrafi şartları ve çeşitli etnik grupları coğrafyasında barındırması nedeniyle zengin bir mutfak kültürüne sahiptir. Her etnik grubun kendine has bir mutfak kültürü olduğu gibi zamanla etkileşimleri de olmuştur.
İlin coğrafyasında tarıma elverişli toprakların büyük bir kısmında tahıl ekimi yapılmaktadır.Geri kalan kısımlarda ise baklagiller ve sanayi bitkileri yetiştirilir.Körfez Bölgesi’nde zeytin üretiminin gelişmiş olması yemeklerde zeytinyağı kullanımının yaygın olmasını sağlamıştır.Balıkesir yöresinde iç kesimlerde yemeklerde zeytinyağının yanında çiçek yağı ve tereyağı da kullanılmaktadır.
Yöre mutfağı sebze ve ot yemekleri yönünden zengin olup yöre mutfağında ünlü birçok yemek vardır:Askalubrus, Mürdük Aşı, Sarmaşık, Börülce, Acı Filiz Kavurması..

Yörede hayvancılık gelişmiş olup hayvansal ürünler tüm sofralarda yerini almıştır.Hayvansal gıdalarda Manyas,Gönen ve Susurluk İlçeleri tanınmıştır. Bunun yanında Körfez Bölgesi’nde beslenme de deniz ürünleri önemli yer tutmaktadır.Deniz ürünleri taze yenildiği gibi tuzlanarak da uzun süre saklanıp tüketilmektedir.
Ayrıca hamur işleri de yaygın olup tüketimi fazladır.Mantı ve börek yapımlarının yanında köylerde mayalı ekmek yapımı da hamur işleri arasına girmektedir.
Balıkesir mahalli yemekleri oldukça zengindir. Bu yemekler özellikle düğün, hayır gibi törensel mahiyetteki toplantılarda hazırlanmakta ve davetlilere sunulmaktadır. Bu yemekler arasında tirit, börülce, sura, manav tarhanası, saçaklı mantı, keşkek, mafis, güveç, peynirli patlıcan, düğün çorbası , zerde gibi yemekler ile Balıkesir Kaymaklısı, höşmerim, kalbura bastı gibi tatlılar dikkati çekmektedir.

Keşkek:
Malzeme: 1 kg yağlı kemiksiz kuşbaşı koyun eti, 500 g göce (keşkeklik buğday), 250 g tereyağı, 2 kaşık salça, bir miktar tuz.

Yapılışı: Kulplu tava içerisinde et ve üzerine göre tuz konur. Üstüne çıkıncaya kadar su konur. Kaynamaya oturtturulur. Pişmemiş veya suyu kalmamışsa soğuk su ilave edilir. Ezilecek derecede piştikten sonra büyük tahta kepçe ile dövülerek bulamaç haline getirilir. Tabaklara konduktan sonra bulamacın üzerine salçalı kızgın yağ gezdirilir.

Kapama:
Mayasız undan yuğrulan hamur, böreklik gibi ince bir şekilde fayans üzerine açılır. 1 kg kıymanın içine 2 adet soğan çok ince şekilde kıyılır. Bunun içine maydanoz, karabiber ve tuz katılıp beraber karıştırılır. Bu karışım belli büyüklüklerde parçalara ayrılır ve açılmış hamura serilir. Hamurlar yağlanmış bir tepsiye döşenir. Üzerine sıvı yağ ve tereyağ karışımı dökülür. Fırında 10-15 dakika kızartılır. Fırından çıkartıldıktan sonra sade olarak veya üzerine yoğurt dökülerek servis yapılır.

Metez:
Hamur yoğrulur. Biraz büyükçe açılır. İçine soğanlı nar veya kıyma konur. Suda haşlanır. Tepsiye dökülür ve üzerine zeytinyağı dökülür.

Börülce:
Börülce Türkiye'de daha ziyade Balıkesir'de yetiştirilen ve yemek çeşitleri yapılan bir sebzedir. Sallama ya da sıyırma da denilen bir haşlama salatasıdır. Haşlanmış börülcenin üzerine zeytinyağı veya koruk suyu ile dövülmüş sarımsaktan oluşan bir karışım ilave edilir ve servis yapılır.

Kaymak Hamuru:
Kaymak ocakta un ile helva gibi karıştırılır. Kaşıkla iz yapılarak kesilir ve ılık olarak servis yapılır.

Sarımsaklı:
Bulgur, tavuğun haşlandığı suda haşlanır. Suyu çekildikçe su ilave edilir. Bulgur merhem gibi oluncaya kadar pişirilir. Biraz sulu bırakılır. Bulgur tepsiye dökülür. Üzerine didilmiş tavuklar dökülür. Sarımsak dökülür ve karıştırılır. Üzerine çiğ zeytinyağı gezdirilir. Bunun aslı tavşan eti ile yapılanıdır.

Tirit:
Tiritlik ekmek küçük küçük doğranır ve tepsiye dizilir. Üzerine tavuk suyu dökülür. Tavuk etleri ve haşlanmış tavuk konulur. Tereyağı kızdırılıp üzerine dökülür. Karabiber konulur. Tavuk haşlanırken içine domates konarak haşlanır. Tavuk suyunun biraz renk alması sağlanır. Tiritin yufkadan yapılanı da vardır.

Tavuklu Mantı:
Hamur yoğrulur içi boş olarak dört tarafından bükülerek şekil verilir ve fırınlanır. Tavuk suyunda mantılar haşlanır. Üzerine tavuk etleri ve haşlanmış nohut dökülür. Daha sonra üzerine sarımsaklı yoğurt dökülür. Tereyağı kızdırılır üzerine dökülür. Çeşitli baharatlarla (nane,pul biber) servis yapılır.

Balıkesir Kaymaklısı:
1 kg un, 300 gr tereyağı, 6 yumurta,1 kg tuz, 700 gr kaymak, 2 kg şeker, üstüne gelinceye kadar su. Un hamur tahtasında elenir, ortası açılır. Tereyağı ve süt konup karıştırılır. Yoğrulur. Dinlendirildikten sonra iki parçaya bölünüp yağlı bir tepsiye konur. Her bir yufkanın kırılmaması için elle su serpilir, diğer 6 yufka da, diğer yağlı bir tepsiye yerleştirilir. Fırında ve mangalda pişirilir. Alt kısımları kızarınca iki tepsi de ateşten indirilir. Birinci tepsideki yufkaların üst yufkası üzerine bolca kaymak yayılır. Kümeler halinde de konabilir. Diğer tepsideki yufkaların alttaki kızarmış tarafı üste gelmek üzere birinci tepsideki kaymakların üzerine kapatılır. Ilık halde reçel şurupları koyulduğunda şerbet soğuk hamur üzerine gezdirilerek dökülür, kapak kapatılır. Soğuduktan sonra baklava dilimi şeklinde kesilir, servis yapılır.

Höşmerim:
1 kg tuzsuz peynir tencereye konur. İçine bir çay kaşığı kabartma tozu atılır. İçine iki yumurta sarısı, çalkanarak ilave edilir. Hafif ateşte karıştıra karıştıra yağı çıkıp bal rengi sarısına bürünene kadar bir saat pişirilir. Kıvama gelmiş olan peynire 250 gr irmik, 100 gr un, 1 kg toz şeker ilave edilir. Şeker eriyip yağ salana kadar bir süre karıştırılarak pişirilir. Soğutularak servis yapılır.

Balıkesir mutfağı yorumları

  • Image Description
    bayram dinç
    24.04.2013

    kuzu göbeği mantarı arayanlar bitlis ve afyon da kuzu göbeği satılır...
    irt:05397203267